Nowa ustawa antylichwiarska – pomoc czy problem dla branży?
Ustawa antylichwiarska 2021 - zapoznaj się z proponowanymi zmianami
W drugiej połowie listopada 2021 r. rząd zaproponował zmiany w tzw. ustawie antylichwiarskiej, czyli ustawie o kredycie konsumenckim. Pierwotny dokument powstał w polskim prawodawstwie już w 2001 r., jednak od tamtego momentu prawo było wielokrotnie nowelizowane. W końcówce ubiegłego roku doszło do zasugerowania zmian w kolejnych przepisach, co rząd tłumaczy chęcią zwiększenia zakresu parasola ochronnego nad konsumentami pożyczek. Czy nowe prawo, jeśli przejdzie głosowanie sejmowe, naprawdę wesprze zwykłego obywatela w walce z nieuczciwymi pożyczkodawcami? A może jedynie utrudni funkcjonowanie legalnym instytucjom zajmującym się udzielaniem kredytów konsumenckich?
Ustawa antylichwiarska 2021 – dlaczego w prawie mogą zajść zmiany?
Jak dowiadujemy się ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości, ustawa antylichwiarska 2021, której projekt nowelizacji przedstawiono 30 listopada ubiegłego roku ma na celu skuteczniejszą walkę ze skutkami pandemii i jest jednym z elementów tzw. tarczy antykryzysowej. Jaki związek kredyt konsumencki ma z wyjątkowym stanem epidemiologicznym? Wbrew pozorom duży. Chodzi bowiem o to, że okres walki z COVID-19 sprowadził na wiele polskich rodzin kryzys bezrobocia, a co za tym idzie, kryzys finansowy. Wobec powyższego zauważono trend zaciągania pożyczek z niepewnych źródeł przez osoby w złej sytuacji materialnej i ze słabą zdolnością kredytową. Jak podaje ministerstwo, nowa ustawa o kredycie konsumenckim będzie chroniła najsłabszych i potencjalne ofiary lichwiarzy. W jaki sposób?
Jak podał podczas konferencji prasowej wiceminister sprawiedliwości, M. Warchoł, nowelizacja dotyczy głównie nałożenia ścisłych limitów odsetek oraz kosztów pozaodsetkowych. Na kanwie nowego prawa, do kodeksu cywilnego i karnego mają zostać dodane definicje kosztów dodatkowych, które pożyczkodawcy zwykli nakładać na pożyczkobiorcę. Tak oto ograniczona miałaby zostać możliwość manipulacji marżami, prowizjami czy innymi dodatkowymi opłatami. Ponadto w projekcie pojawił się również limit maksymalnych kosztów pozaodsetkowych, których opłacenia firma pożyczająca pieniądze ma prawo żądać od osoby fizycznej.
Sprawdź również inne informacje, które pomogą Ci w wyborze właściwego rozwiązania:
Jakie konkretnie zmiany wnosi ustawa antylichwiarska 2021?
Znowelizowana ustawa antylichwiarska 2021 stanowiłaby, że koszty pozaodsetkowe w całym okresie spłaty nie mogą przewyższać ¼ całkowitej kwoty pożyczki, a w przypadku kredytu konsumenckiego nie więcej niż 45% pożyczonej kwoty. W założeniu każdy pożyczkodawca miałby od 2022 r. jasno informować swoich klientów o wszelkich kosztach pozaodsetkowych, a także wysokości odsetek i kwocie należności z tytułu odsetek. Co więcej, w przypadku chęci wcześniejszej spłaty kredytu przez zadłużonego, firma pożyczkowa nie będzie mogła zażądać zapłaty kosztów pozaodsetkowych za czas, który pozostał do końca umowy, gdyby jej realizacja przebiegała w przewidywanym tempie.
Nowe prawo będzie zobowiązywało również pożyczkodawców do precyzyjniejszej weryfikacji swoich klientów. Od teraz każda firma kredytowo-pożyczkowa będzie musiała dokładnie sprawdzić jakie dochody i wydatki wykazuje osoba starająca się o przyznanie dodatkowych środków. Ustawa antylichwiarska 2021 w celu minimalizowanie przypadków wpadania w spiralę zadłużenia przez obywateli, zakłada również, że kredytodawca nie może pożyczyć pieniędzy osobie, która zalega w spłacie innej wierzytelności ponad pół roku. Od teraz, gdy instytucja pożyczkowa udzieli kredytu w takiej sytuacji, nie będzie mogła domagać się zbycia wierzytelności, dopóki klient nie spłaci wcześniej zaciągniętego zobowiązania. Co istotne, rząd proponuje zakaz zbywania wierzytelności, który nie będzie wstrzymywał biegu przedawnienia.
Jak ustawa antylichwiarska 2021 wpłynie na legalnie działających pożyczkodawców po przegłosowaniu w Sejmie?
Pro obywatelska narracja rządu spotyka się jednak z licznymi głosami krytyki. Podmiotami niezadowolonymi z procesu nowelizacyjnego są przede wszystkim przedstawiciele legalnie działających firm pożyczkowych. Choć branża popiera walkę z lichwą i nieuczciwą konkurencją, wśród zainteresowanych przeważa opinia, że ustawa antylichwiarska 2021 uderzy nie tyle w nielegalnie działające podmioty, ale w uczciwych przedsiębiorców, którzy świadczą usługi pożyczkowe. Pierwszym zarzutem jaki branża formułuje wobec rządu jest to, że zmiany w prawodawstwie zaszły z zupełnym pominięciem podmiotów, których bezpośrednio one dotykają. Uważa się, że w 2022 r. z polskiego rynku wiele firm pożyczkowych może zniknąć, a te które podejmą się funkcjonowania w utrudnionych warunkach zarobią nawet o połowę mniej niż dotychczas. Najwięcej stracić mają podmioty oferujące pożyczki krótkoterminowe.
W związku z narastającym niepokojem w branży finansowej, specjaliści sygnalizują, że ustawa antylichwiarska 2021, jeśli zostanie przegłosowana, może wyrządzić na krajowym rynku więcej strat aniżeli zysków. Chodzi przede wszystkim o fakt, że prawo wprowadzone z pozycji „wyższego”, bez dialogu z branżą i uprzedzenia przedsiębiorców o nadchodzących zmianach, może doprowadzić do rozwoju szarej strefy i nieuczciwej konkurencji. A zatem pojawia się obawa, że rząd dążąc do zdobycia poparcia kolejnych obywateli może tak naprawdę pogorszyć ich sytuację, wbijając równocześnie nóż w plecy firmom pożyczkowym, które, tak samo jak inne przedsiębiorstwa, odprowadzają do budżetu państwa podatki i odpowiadają na realne potrzeby wolnego rynku.
Jeżeli interesują Cię inne ciekawostki ze świata bankowości i finansów odwiedź koniecznie bloga Comparer.pl. Zapraszamy do lektury pozostałych artykułów, a także do skorzystania z usług naszej platformy. Zapraszamy również do przejrzenia: Rankingu chwilówek online oraz Rankingu pożyczek ratalnych
